Thực đơn
Nền kinh tế nền tảng
Những hoạt động kinh tế cơ bản đang vận hành trên nền tảng kĩ thuật số đã diễn ra trước đó rất lâu trên thực tế. Ví dụ, người mai mối giúp đàn ông và phụ nữ tìm được đối tác kết hôn phù hợp hoạt động ở Trung Quốc kể từ ít nhất 1100 trước Công nguyên. Trao đổi ngũ cốc từ Hy Lạp cổ đại đã được so sánh với các nền tảng giao dịch đương đại, cũng như các hội chợ thời trung cổ.Ví dụ về các nền tảng đổi mới cũng có trước thời đại internet. Chẳng hạn như các khu vực địa lý nổi tiếng với các loại hình sản xuất cụ thể, các tổ chức như Trường kinh doanh Harvard hoặc nền tảng công nghệ Wintel đã trở nên nổi bật trong những năm 1980.
Khả năng mở rộng của các giao dịch trên nền tảng kĩ thuật số được mở rộng nhờ sự phát triển trong giao tiếp và phương thức kết nối của Internet. Các nền tảng thị trường trực tuyến như Craigslist và eBay đã được ra mắt vào những năm 1990. Các nền tảng cộng tác trực tuyến và truyền thông xã hội hiện đại cũng được ra mắt vào những năm 1990 với các nền tảng thành công như Myspace và Wikipedia xuất hiện vào đầu những năm 2000. Sau cuộc khủng hoảng tài chính 2007, các loại nền tảng trực tuyến mới đã nổi lên, bao gồm các nền tảng chia sẻ tài sản như Airbnb và các nền tảng thị trường lao động như TaskRabbit.
"Nền kinh tế nền tảng" là một trong những thuật ngữ nhằm mục đích nắm bắt các tập hợp con của toàn bộ nền kinh tế hiện đang được trung gian bởi công nghệ kỹ thuật số. Các thuật ngữ được sử dụng với ý nghĩa đa dạng và đôi khi chồng chéo; một số nhà bình luận sử dụng các thuật ngữ như "nền kinh tế chia sẻ" hoặc "nền kinh tế truy cập" theo nghĩa rộng như vậy chúng thực sự có nghĩa tương tự. Các học giả và nhà bình luận khác cố gắng vẽ sự khác biệt và sử dụng các thuật ngữ khác nhau để phân định các phần khác nhau của nền kinh tế kỹ thuật số rộng lớn hơn. Thuật ngữ "nền kinh tế nền tảng" có thể được xem là phạm vi hẹp hơn "nền kinh tế kỹ thuật số", nhưng phạm vi rộng hơn các thuật ngữ như "nền kinh tế theo yêu cầu", "nền kinh tế chia sẻ" hoặc "nền kinh tế". Một số học giả đã lập luận rằng "nền kinh tế nền tảng" là thuật ngữ thích hợp hơn để thảo luận về một số khía cạnh của các hiện tượng kỹ thuật số mới nổi vào đầu thế kỷ 21.
Khía cạnh kỹ thuật
Một nền tảng là một tổ hợp công nghệ được sử dụng làm cơ sở cho những ứng dụng cụ thể, quy trình, công nghệ khác được phát triển. Trong điện toán cá nhân, một nền tảng là phần cứng cơ bản (máy tính) và phần mềm (hệ thống vận hành) của những phần mềm ứng dụng có thể vậy hành. Môi trường này hình thành nên nền tảng cơ bản dựa trên bất cứ ứng dụng hay phần mềm nào được hỗ trợ và/hay phát triển.
Khía cạnh kinh tế
Nền tảng là một sản phẩm phục vụ, hỗ trợ các sản phẩm, dịch vụ khác. Nền tảng (mảng kinh doanh kỹ thuật số) có nhiều cấp độ khác nhau. Chúng được xếp hạng từ nền tảng mức độ cao cho phép vận hành một mô hình kinh doanh cho đến nền tảng mức độ thấp cung cấp một tập hợp công nghệ chuyển tải sản phẩm hoặc dịch vụ phù hợp với khả năng của doanh nghiệp. Các nền tảng cho phép mô hình kinh doanh nền tảng có các hệ sinh thái kinh doanh liên kết, đặc biệt thông qua kết nối API. Các nền tảng nội bộ cũng được phát huy hiệu quả thông qua API. Nhưng họ có thể cung cấp các cơ chế khác, chẳng hạn như truy cập dữ liệu trực tiếp, theo yêu cầu của các sản phẩm tiêu thụ chúng.
Nền kinh tế kỹ thuật số là một thuật ngữ cho tất cả các quá trình, giao dịch, tương tác và hoạt động kinh tế dựa trên công nghệ kỹ thuật số. Nền kinh tế kỹ thuật số khác với nền kinh tế internet ở chỗ nền kinh tế internet dựa trên kết nối internet, trong khi nền kinh tế kỹ thuật số rộng hơn và dựa trên bất kỳ công cụ kỹ thuật số nào được sử dụng trong thế giới kinh tế ngày nay.
Nền kinh tế chia sẻ (trong tiếng Anh gọi là Sharing Economy) là hoạt động dựa trên tương tác ngang hàng (P2P) để mua, cung cấp hoặc chia sẻ quyền truy cập vào hàng hóa và dịch vụ và thường được tạo điều kiện bởi nền tảng trực tuyến dựa trên cộng đồng. Các mô hình ứng dụng nguyên tắc của nền kinh tế chia sẻ như Uber, Airbnb với các đặc điểm: Sử dụng công nghệ thông tin (hệ thống CNTT), thường có sẵn thông qua các nền tảng dựa trên web, chẳng hạn như ứng dụng di động, trên các thiết bị hỗ trợ Internet, để tạo điều kiện cho các giao dịch ngang hàng. Dựa vào các hệ thống xếp hạng dựa trên người dùng để kiểm soát chất lượng, đảm bảo mức độ tin cậy giữa người tiêu dùng và nhà cung cấp dịch vụ chưa từng gặp trước đây. Cung cấp cho các công nhân cung cấp dịch vụ thông qua các nền tảng kết hợp kỹ thuật số linh hoạt trong việc quyết định giờ làm việc điển hình của họ. Trong phạm vi mà các công cụ và tài sản là cần thiết để cung cấp dịch vụ, các công ty kết hợp kỹ thuật số phụ thuộc vào người sử dụng công cụ của họ.
Trong một nền kinh tế Gig, các loại việc làm tạm thời, linh hoạt sẽ trở nên phổ biến và các công ty có xu hướng thuê các người nhận việc độc lập và người làm việc tự do thay vì nhân viên toàn thời gian. Một nền kinh tế Gig làm suy yếu nền kinh tế truyền thống của những người lao động toàn thời gian, những người hiếm khi thay đổi vị trí và thay vào đó tập trung vào sự nghiệp cả đời.
Thực đơn
Nền kinh tế nền tảngLiên quan
Tài liệu tham khảo
WikiPedia: Nền kinh tế nền tảng